Regionalny Program Zdrowotny w zakresie zapobiegania

 i wczesnego wykrywania cukrzycy typu 2

W Regionalnym Programie Zdrowotnym Województwa Świętokrzyskiego w zakresie zapobiegania i wczesnego wykrywania cukrzycy typu 2 zdefiniowano, iż cukrzyca jest chorobą metaboliczną o różnej etiologii, charakteryzującą się przewlekłą hiperglikemią oraz zaburzeniami metabolizmu węglowodanów, tłuszczów i białek, wynikającymi z defektu wydzielania insuliny, jej działania lub obu razem.

Cukrzyca, jako choroba metaboliczna, powoduje szereg skutków, takich jak przewlekłe uszkodzenie, dysfunkcję, a nawet niewydolność wielu narządów. Schorzenie to posiada szereg charakterystycznych objawów, do których należy wzmożone pragnienie, wielomocz, nieostre widzenie. Według obowiązującej obecnie klasyfikacji cukrzycy, opublikowanej przez Światową Organizację Zdrowia główne typy cukrzycy to:
- cukrzyca typu 1 – spowodowana zniszczeniem komórek β trzustki przez proces immunologiczny lub nieustalony, co zwykle prowadzi do bezwzględnego niedoboru insuliny
- cukrzyca typu 2 – wynikająca z postępującego upośledzenia wydzielania insuliny, rozwijającego się w warunkach insulinooporności,
- cukrzyca o znanej etiologii,
- cukrzyca ciążowa lub cukrzyca w ciąży – rozpoznane podczas ciąży.
Najczęstszą postacią choroby jest cukrzyca typu 2, określana mianem insulinoniezależnej. Jest ona przyczyną przedwczesnej umieralności, przede wszystkim sercowo-naczyniowej oraz powikłań wiodących do ślepoty, amputacji kończyn
i niewydolności nerek.
Powstaje ona wskutek interakcji genetycznych i środowiskowych czynników ryzyka, które prowadzą do względnego niedoboru insuliny przy współistnieniu oporności na jej działanie. Cukrzyca rozwija się w wieku dorosłym, często starszym, cechuje ją możliwość kontroli glikemii za pomocą diety lub diety w połączeniu z doustnymi środkami hipoglikemizującymi, bez konieczności stosowania insulinoterapii, przynajmniej
w początkowym okresie. Cukrzycy typu 2 towarzyszy zwykle otyłość, nadciśnienie tętnicze oraz zaburzenia gospodarki lipidowej. Początek tej choroby jest trudny do wykrycia, dlatego łatwo przegapić objawy na wczesnym jej etapie. Warto więc przeprowadzać badania profilaktyczne.
Jednym ze sposobów zapobiegania choroby jest regularny pomiar stężenia glukozy we krwi. Prawidłowe stężenie cukru we krwi wynosi od 60 do 100 mg/dl. Jeśli badanie krwi na czczo ujawni, że poziom glukozy jest nieznacznie podniesiony – mieści się między 100 a 125 mg/dl, można mówić o tzw. stanie przedcukrzycowym. To prawdopodobnie jeszcze nie choroba, ale sygnał, że trzeba sprawdzić, co dzieje się w organizmie.
Mając na względzie powyższe Samorządowy Zakład Opieki Zdrowotnej w Nowym Korczynie przystąpił jako podwykonawca do realizacji Regionalnego Programu Zdrowotnego w zakresie zapobiegania i wczesnego wykrywania cukrzycy typu 2. Działania profilaktyczne finansowane są z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata 2014-2020. W ramach programu profilaktyką zostali objęci mieszkańcy województwa świętokrzyskiego w wieku 45-64 lata. Jest to grupa najbardziej obciążona ryzykiem zachorowalności na cukrzycę typu 2. Działania profilaktyczne obejmują:
- przeprowadzenie wywiadu zdrowotnego i badanie wskaźnika BMI w celu określenia ryzyka zachorowalności na cukrzycę typu 2,
- indywidualną edukację oraz badania stężenia glukozy we krwi,
- możliwość skorzystania z konsultacji dietetycznych, w trakcie których zostanie przeprowadzone badanie masy i składu ciała na specjalnym analizatorze.
W związku z dużą zachorowalnością na cukrzycę istnieje konieczność ciągłego badania Pacjentów, a prewencja cukrzycy jest istotnym problemem przy zmiennym trybie życia oraz żywienia diabetyków.